किसानहरूलाई जैविक विषादी अर्थात् झोल मल बनाउन तालिम दिएको छ । कृषि ज्ञान केन्द्र रामेछापको सहयोग तथा पौरखी कृषि सहकारीले आयोजना गरेको तालिममा किसानहरूलाई जैविक विषादी अर्थात् झोल मल बनाउन सिकाइएको थियो ।

झोल मल तयार गर्न चाहिने आवश्यक सामग्रीहरू हाम्रै गाउँ ठाउँमा उपलब्ध हुन्छ । जसले माटोको उर्वरा शक्ति बढाउने काम पनि गर्छ । यो झोल मलबाट कीरा, झुसिलकीरा, पात खाने कीरा जस्ता किराहरूलाई नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।

स्थानीय स्तरमा पाइने तितो, टर्रो, पिरो, अमिलो इत्यादि स्वाद आउने हरिया बोटबिरुवा जस्तै तीतेपाती, निम, बकाइनो, असुरो, सुर्ती, प्याज, लसुन, सिस्नु, मेवाको पात, बनमारा, अदुवा, खिर्रो साथै काचों गोबर, खरानी, गाईबस्तुको गहुँत तथा पानी आदि बाट झोल मल बनाउन सकिन्छ ।

प्रहरीले शुरु गर्यो हिरासतमा पुस्तकालय स्थापना गर्ने अभियान जिल्ला प्रहरी कार्यालय खोटाङमा ‘हिरासत पुस्तकालय’ स्थापना गर्ने अभियान शुरु गरिएको छ । विभिन्न मुद्दामा पक्राउ गरेर अनुसन्धान गर्न हिरासतमा राखिने थुनुवालाई अध्ययनमा संलग्न गराउँदै उनीहरुको सोचमा सकारात्मक विकास गराउने उद्देश्यले पुस्तकालय स्थापनाको अभियान शुरु गरिएको हो ।

भर्खरै स्थापना गरिएको पुस्तकालयका लागि आवश्यक पुस्तक सङ्कलन हुनेक्रम जारी रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय खोटाङका प्रमुख प्रहरी नायब उपरीक्षक नारायणप्रसाद चिमरियाले बताउनुभयो । पुस्तकालयका लागि जिल्ला निर्वाचन अधिकारी कोपिला राईले १८, राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोग उपक्षेत्रीय कार्यालय दिक्तेलले १४, जिल्ला प्रशासन कार्यालय खोटाङले नौँ, बिन्दु अधिकारी ढकालले तीन, प्रहरी निरीक्षक सागर साहले सात र प्रहरी सहायक निरीक्षक हरिकुमार पौडेलले दुई थान पुस्तक प्रदान गरिसक्नुभएको छ ।

प्रहरी कार्यालयको हिरासत अगाडि स्थापना गरिएको पुस्तकालयलाई सहयोग स्वरुप गत शुक्रबार एकै दिन ३१ थान पुस्तक प्राप्त भएको प्रवक्ता एवं प्रहरी निरीक्षक सागर साहले जानकारी दिनुभयो । प्रवक्ता साहका अनुसार पुस्तकालयका लागि हलेसी खबर डटकमका सम्पादक हरिबोल आचार्यले रु पाँच हजार मूल्य बराबरको १९ थान तथा अधिवक्ता ओमप्रकाश घिमिरेले १२ थान पुस्तक प्रदान गर्नुभएको छ ।

“शिक्षा अभावकै कारण अधिकांश मानिसले आपराधिक क्रियाकलाप गरेको पाइन्छ”, पत्रकार आचार्यले भन्नुभयो, “आपराधिक क्रियाकलापमा संलग्न भएर पक्राउ परेका पनि हिरासतमा रहेको समयमा पुस्तक अध्ययन गरेर सचेत बनुन भन्ने उद्देश्यले पुस्तकालयका लागि ज्ञानवद्र्धक पुस्तक सहयोग गरिएको हो ।”

प्रहरी कार्यालयमा स्थापना गरिएको पुस्तकालयका लागि आवश्यक पुस्तक उपलब्ध गराउन जिल्लास्थित विभिन्न क्षेत्रमा कार्यरत व्यक्ति तथा सङ्घसंस्थासमेतले तयारी गरिरहेको छ । हिरासतमा बसेर खाली समय बिताइरहेका थुनुवालाई समयको सदुपयोग गर्ने वातावरण निर्माण गर्दै उनीहरुको मानसिकतामा सकरात्मक परिवर्तन ल्याउन पुस्तकालयको अवधारणा अघि सारिएको प्रनाउ चिमरियाले बताउनुभयो ।

“प्रहरी कार्यालयमा पुस्तकालय स्थापनाका लागि केन्द्रबाट छुट्टै बजेट त आएको छैन”, उहाँले भन्नुभयो, “तर, हिरासतमा बसेका थुनुवालाई समय कटाउने व्यवस्था तथा आपराधिक क्रियाकलापमा संलग्न हुँदा भोग्नुपर्ने सजाय लगायत कानूनी प्रावधानहको विषयमा जानकारी दिने उद्देश्यले दाताकै सहयोगमा पुस्तकालय स्थापना अभियान शुरु गरिएको हो ।”

जो सुकैले आफूले अध्ययन गरिसकेका पुस्तक वा नयाँ पुस्तक उपलब्ध गराएर प्रहरीको सो पुस्तकालय स्थापना गर्ने अभियानमा सहभागी हुन पाउने व्यवस्था मिलाइएको छ । पुस्तक उपलब्ध गराउने व्यक्तिको नाम, ठेगाना र मिति उल्लेख गरेर दर्ता गर्ने व्यवस्था मिलाइएको प्रहरी निरीक्षक साहले बताउनुभयो ।

यस्तै, पुस्तक अध्ययन गर्न चाहने थुनुवाको नाम, मुद्दाको प्रकृति, पुस्तक लगेको मिति, फिर्ता गरेको मिति उल्लेखीत रेकर्ड राख्ने व्यवस्था गरिएको प्रहरीले जनाएको छ । हिरासतमा पुस्तक अध्ययन गर्ने बानी परेका व्यक्ति हिरासतमुक्त भएपछिसमेत अध्ययनमा सहभागी भएको पाइएको प्रहरीले जनाएको छ । हिरासत नजिकै स्थापना गरिएको पुस्तकालयमा विभिन्न विधाका कम्तीमा पनि एक हजार पुस्तक जुटाउने लक्ष्य राखिएको प्रहरीले जनाएको छ ।

पुस्तकालयमा राजनीतिबाहेक सबै विषयका पुस्तक रहने जनाइएको छ । जिल्ला कारागार खोटाङमा कैदीबन्दीका लागिसमेत यसअघि पुस्तकालय स्थापना गरिएको थियो । कारागारमा स्थापना गरिएको पुस्तकालयलाई समेत जिल्लावासी तथा विभिन्न सङ्घसंस्थाले निःशुल्क पुस्तक उपलब्ध गराइरहेका छन् ।