आज काठमाडौं उपत्यकाभित्र निषेधाज्ञा जारी भएको चौँथो दिन। काठमाडौं उपत्यकाभित्र आज पनि सडकमा सवारीको सङ्ख्या न्युन नै देखियो । अत्यावश्यक काममा भने सवारी दौडिनै रहेका थिए। निषेधाज्ञामा प्र’हरीले थप क’डाइ गर्न थालेको छ।
मास्क नलगाउने तथा बिनाकाम हिँडडुल गर्नेहरुलाई प्र’हरीले होल्डिङ जोनमा राख्ने गरेको छ । त्यस्तै, सवारी पासको पनि प्र’हरीले क’डाइका साथ चेक गरेको छ। स्थानीय प्रशासनले काठमाडौं उपत्यकाभित्र बिहीवार बिहान ६ बजेदेखि निषेधाज्ञा जारी गरेको छ।
को’रोना म’हामा’रीमा स्वास्थ्य सामग्रीका लागि भारतकै भर : को’रोना भाइ’रसको दोस्रो लहरका कारण भारत आक्रान्त छ । खुला सिमानाका कारण त्यसको असर नेपालमा पनि पर्न थालेको छ । सं’क्रमण रोकथामका लागि सरकारले उपत्यकासहित विभिन्न स्थानमा निषेधाज्ञा लगाइरहेको छ ।
स्वास्थ्य मन्त्रालयले वैशाख १७ गते विज्ञप्ति जारी गरी ‘स्वास्थ्य प्रणालीले थेग्नै नसक्ने गरी सं’क्रमण बढेकाले अ’स्पतालमा राखेर हेरचाह गर्न नसकिने भइसकेको’ जनाएको छ । त्यसका बाबजुद सरकारले आवश्यक स्वास्थ्य सामग्री ल्याउने सवालमा भने भारतकै मुख ताकिरहेको छ ।
अ’स्पतालबाहिर आइसोलेसन कक्ष बनाएर सं’क्रमितलाई रोक्न सरकारले अर्को छिमेक चीन लगायतका मुलुकहरूसँग स्वास्थ्य सामग्रीका लागि आग्रह गर्न सक्थ्यो तर त्यसतर्फ पहल भएको देखिन्न । नेपालले आफैं कोरोनासँग संघर्ष गरिरहेको भारतबाटै सहयोगको आशा गरिरहेको छ, जबकि भारतले चाहिँ चीनको मुख ताक्न थालेको छ ।
विगत २ सातामा चीनबाट मेडिकल सरसामान बोकेका ६१ कार्गो फ्लाइटहरू भारत पुगेका छन्, जसमा मुख्यतः अक्सिजन जेनेरेटर र अक्सिजन कन्टेनरहरू रहेको चिनियाँ मिडियाले उल्लेख गरेका छन् । भारतलाई अमेरिका, बेलायत, अस्ट्रेलिया, जर्मनी, फ्रान्स, साउदी अरेबियालगायत १५ मुलुकले पनि अक्सिजन, भेन्टिलेटरसहितका अन्य आवश्यक सामग्री सहयोग गरिरहेको भारतीय पत्रिका ‘द हिन्दु’ ले जनाएको छ ।
भारतको दुश्मन मुलुक भनिने पाकिस्तानले समेत उसलाई आवश्यक सहयोग गर्न तयार रहेको बताएको छ । नेपालले भने अहिले पनि अरूको सहयोग लिएर को’रोना रोकथाम र नियन्त्रण गरिरहेको भारतसँगै सहयोगको आशा गरेको देखिन्छ । जबकि को’रोना सं’कटका बेला विश्वभरि चिकित्सा सामग्रीको मुख्य निर्यातकर्ताका रूपमा चीन देखापरेको छ ।
नेपालले भने चिनियाँ विकल्पतर्फ आवश्यक पहल भएको देखिन्न । चीनका स्टेट काउन्सिलर तथा परराष्ट्रमन्त्री वाङ यीले गत साता भएको ६ मुलुकबीचको संयन्त्रको बैठकमा नेपाललाई करिब ९ करोड बराबरको स्वास्थ्य सामग्री सहयोग गर्ने बताएका थिए, तर त्यो कहिले आउने वा ल्याइने हो भन्नेबारे प्रस्ट छैन ।
चीनबाट करीब २० हजार अक्सिजन सिलिन्डर ल्याउने छुट्टै गृहकार्यचाहिँ आइतवारबाट सुरु भएको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा. समीरकुमार अधिकारीका अनुसार, ‘हाम्रोमा धेरैले अक्सिजन सिलिन्डर घरमै राख्ने वा अन्यत्र लुकाएर राख्न सक्छन्, त्यसलाई मध्यनजर गरेर सिलिन्डर ल्याउनका लागि छलफल गरिएको हो ।’ त्यही सिलिन्डर पनि तत्काल आउने गरी छलफल भएको छैन ।
२ हजार सिलिन्डरमात्र कार्गो विमानबाट र बाँकी सडक मार्गबाट ल्याउने भनिएको छ । सडकबाट ल्याउँदा निकै समय लाग्न सक्छ । चिनियाँ दूतावासका प्रवक्ता लुआन सिउतानले म’हामा’रीका कारण नेपालको कठिन स्थितिका बारेमा जानकार रहेको र चीनले आफ्नो क्षमताले भ्याएसम्म नेपाललाई सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् ।
उनले २ मुलुकबीच सहयोगका सम्बन्धमा कुराकानी भइरहेको जानकारी दिए । परराष्ट्र मन्त्रालयकी प्रवक्ता सेवा लम्सालका अनुसार अन्तर्राष्ट्रिय समुदायबाट भारतलाई भइरहेको सहयोग र नेपाललाई भइरहेको सहयोगको तुलना गर्न मिल्दैन ।
‘भारतको जनसंख्या, भूगोल र उनीहरूको आफ्नो अरू किसिमका लिने–दिने पनि हुन्छन्, ती सबैले फरक पार्ने भयो, उनीहरूका आफ्नै किसिमका शक्तिका सम्बन्ध छन्,’ उनले भनिन् । उनले नेपालले माग गरेको स्वास्थ्य सामग्रीहरू चीनबाट छिट्टै आउने बताइन् । ‘हामीले पनि स्वास्थ्य मन्त्रालयबाट आएको सूचीअनुसार समन्वय गर्ने हो, परराष्ट्र मन्त्रालय आफैंले आवश्यक सूची बनाउँदैन,’ उनले भनिन् ।
उनले नेपालमा अहिले नै भयावह स्थिति आउने आकलन नगरेको बताइन् । ‘हाम्रो अहिलेको निषेधाज्ञाले गर्दा चेनब्रेक हुन्छ भन्ने अपेक्षा गरेका छौं, जनताले पनि यसलाई मान्नुहुनेछ र अरूले पनि आफ्नो भूमिका खेलिरहनुभएको छ,’ उनले भनिन् । उनले नेपालले भारतसँग आवश्यक स्वास्थ्य सामग्रीको माग भारतमा भ’यावह स्थिति आउनुअघि नै गरेको बताइन् । कान्तिपुर दैनिकमा खबर छ ।